TÍTULO : TRA SOVAGA KAMCATRO. (1920-1922)
AUTOR : BERGMAN, STEN (ZOOLOGO SUECO) (LIBRO EN ESPERANTO)
EDITORIAL : ESTOCOLMO MEDIDAS : 21x15
RARISIMO Y ÚNICO EJEMPLAR A LA VENTA EN TODO EL MUNDO. 450 GRAMOS
AÑO : 1932 1ª EDICION EN ESPERANTO. PÁGINAS : 276 Muy buen estado E 63
Traducido por Birger Gerdman. Rarísima y emocionante expedición del autor a la península de KAMCHATKA en Siberia.
Una dedicatoria en esperanto en hoja cortesía. 1 mapa a toda pág. y otro 36x20 cm, 92 fotos b/n, muchas a toda página.
Tela con títulos dorados en lomo y plano, adornada con foto pegada plano por la editorial.
Majo 1932. ESPERANTO Internacia Revuo eldonata de Universala Esperanto-Asocio Fóndinto: H. HODLER. — Redaktoro : D-ro Edmond PRIVAT. — Direktoro de UEA: Hans JAKOB. Adreso de la Redakcio kaj Administracio : 1, Rue de la Tour de File, Geneve. E'NHA*V£> |Esperanto-Domo, de Edmond Privat (77) — Impresoj el Hindujo (78; —• Ćinaj proverboj ’(79) — KIavarskribo (80) — • ‘Subaćeto (81) — La mono de 1’popolo (82} — La eksceso de la surskriboj (83) — Titanic ^83) — Tra la Libraro (84; — Tra sovaga . Kamćatko (87) — Universala Esperanto-Asocio, Raporto 1931, La servoj de CE A (88) —• Oficiala Informilo N-ro 18 (92)— La voćo ' de dankado (92) — Subtenantoj 1932, tria listo. (93) — Turismo kaj Foiro (93) — Tra la Mondo Esperantista : Venu Parison (94) — Radio-Klubo Esperantista Franca (95) — Al la instruistaro tutmonda (95) — Kongresa kalendaro 1932 (95) — Lingva konferenco en Arnhem (96) — Naciaj kongresoj (96) — En kelkaj linioj (97) — Kroniko (97) — Internacia Hejmo Esperantista (98) — LaborOficejo kaj Esperanto (98) — Niaj mortintoj (98) — Fakaj kunvenoj (98) — Esperantista vivo (99) — Korespondado (99) — Reklamo (100). Esperanto - Dorno Kiom da fojoj esperantistoj revis pri Esperanto Dorno, vera hejmo de la verda standardo kun ćiuj surskriboj en nia lingvo, kvazau modela internacia hotelo de la estonta jarcento. Nun la revo fakte realigis en Arnhem, kie la urbestraro disponigis al 'la Ce-Instituto belan domon en ćarma parko. Oraj literoj « Esperanto-Domo » super la enirejo bonvenigas la vizitantojn. fĘSur la diversaj etagoj la vortoj salono, kursejo, restoracio. eć varma kaj maluarma akuo brilas en koridoroj. Sur la muroj de la dormo-ćambroj pendas la tarifoj kaj hotelaj klarigoj en Esperanto. Gaje sonas la lingvo Zamenhofa en la vestiblo, sur la stuparoj kaj eć sur la tegmento kun moderna sunbanejo. Internacia kolegaro kunvenis tie dum Paska semajno por diskuti lingvajn demandojn rilatajn al unueco kaj instruado. Poste lernantoj alvenis por universitataj prelegoj en nia'lingvo. Regis atmosfero studema kaj arnika. La divers- * naciaj partoprenantoj kunvivis en familia rondo kaj sentis la bonegan efikon de tiaj renkontoj ebligantaj seriozan kaj trankvilan esploradon de komunaj problemoj. Ni deziras, ke la Esperanto-Domo en Arnhem akceptu multajn similajn kunvenojn utilajn por la unueco de nia lingvo kaj la kuragigo de niaj pioniroj. Ciu esperantisto en la mondo volos iam vidi tiun autentikan realigon de revo kara. Ankau aliaj konferencoj — eć ne esperantistaj — povos kunveni tie kaj vidi Esperanton en gia rolo de normala internacia lingvo aplikata praktike. Ni scias kiom energie kaj pacience devis labori Sinjorino Isbriicker kaj Andreo Će por fine starigi tiun grandiozan fondajon. Ankau ni scias kiom malavare helpis la nederlandaj samideanoj por instali kaj subteni la tutan aferon. Ili per tio faris al nia tutmonda movado belegan donacon, kiu meritas nian varman dankon. Dank’ al tiu abelejo, la nova internacia anaro kreita de la Ce-kursoj en pluraj landoj de nun havas konstantan centron el kiu disradias unueciga sperto kaj viviga entuziasmo. Urga Łasko estos nun ligi tiun novan anaron al la jam ekzistanta organizo por uzado de nia lingvo. Nia movado bazas sur la lingva fundamento kaj la servaro de UEA. En unu mano la deksesregula ślosilo, en la dua la Jarlibro kun adresaro de delegitoj. En ćiuj urboj de la mondo iii daure kaj sindone laboras. Oni sin turnas al iii por vojagi, por trovi pensionon al gefiloj. por informigi pri kondićoj de vivo au ciferoj de statistiko. Per iii la lingvo tuj utilas. Dumę la ekonomia krizo malhelpas senlaborulojn pagi sian kotizon. Ankau novaj legaj baroj eć malebligas forsendon de mono el pluraj landoj. Malgaje sidis en Genevo la Komisiono de UEA por konsideri la gravecon de tiu minaco kaj la sekvojn de la valorfalo de sterlingaj funtoj kaj aliaj monoj. Neniu nova stupo en la progreso de nia lingvo estas mem solida, se la antaua stupo śanceligas. Se UEA devus haltigi la multekostan organizon de delegitoj kaj ćiujaran kompostadon de korektita adresaro, nia lingvo perdus sian potencon de uzado tuja kaj refarigus nur teoria propono, atendanta eksterajn decidojn iamajn. Ciu esperantisto tion ekvidus tuj se oni devus halti, eć por unu jaro. Tial la novaj, same kieł la malnovaj, respondu al alvoko de la Komisiono per aligo kieł subtenantoj dum malfacila periodo. Unu milo da bravaj subtenantoj povas denove savi la sipon gis transpaso, kieł okazis dum la milito. Ni ćiuj oferas tutkore kaj esperplene, eć el nia neceso. Edmond Priuat. 78 (2) Majo ESPERANTO N-ro 5. 0A:cłćZesrto Azz/ Impresoj ei Hindujo Alveninte al Bombay ni restadis unu semajnon tie kaj simile en Ahmadabad, Delhi, Benares, Calcutta, Madras, yizitante ankau Jaipur, Agra, Madura en la ekstrema sudo kaj multajn urbetojn kaj yilagojn per automobilo for de la fervoja linio. Levigante frumatene je kvara au kvina, yojagante en triaklasaj vagonoj, interparolante ćie kun homoj renkontataj, ni provis kiom eble plej multe kaj diverse lerni pri tiu granda popolo tricentkvindek miliona kaj pri tiu vasta lando, ampleksa kiom Europo. Car Gandhi kaj liaj amikoj estis arestataj unu post alia kelkajn tagojn post alveno, neeesisvojagilibere kaj propre sen akompano uzante nur sian jugon kaj emon tutę sendepende. Interpretantoj au gyidantoj facile troyigas kaj oni povas eć vagi kie ajn lau nekonataj stratoj au regionoj en plena sekureco. Virino sentas tion aparte kaj troyas en Hindujo respekton, nekutiman en europaj urbegoj. La popolo estas milda, bonyola, trankyila. Tio tuj frapas la yizitanton. Speco de generała homa frateco regas kaj la homoj tuj respondas per afableco al tiu, kiu ridetas au salutas ilin. Neniu bezonus tie specialan enkondukon. Kiam oni revenas el Hindujo Europon, la homoj sur stratoj śajnas fermitaj kaj malfidemaj, ankau tre malbele yestitaj. En Hindujo la koloro blanka regas. Vestoj konsistas el longaj śtofoj volvitaj ćirkau la korpo kun graciaj faldoj. La viroj portas yolonte blankan Salon sur śultroj kaj ofte la blankan Gandhi-ćapon, la yirinoj havas sian sari el pli diversaj koloroj. Viola kaj ruga brilas el la blanka tuto. Oranga sari montras aktiyan Gandhi-aninon, okupatan en la bojkota movado. Infanoj, eć geknaboj gis ok jaroj kuras tutę nudaj. Laboristoj ofte nenion havas krom śnuro ćirkau la ventro kun peceto de śtofo inter la kruroj. Arianoj samrasaj kun europaj popoloj, la Hindoj aspektas efektive parencaj, en Nordo kun hauto hela, en Sudo multe pli malhela. Vidu niajn europajn Satantojn de sunbanado. Ankau ne forgesu la distancojn. Du noktoj kaj tagoj de yojago necesas inter ćefaj urboj same kieł dam as inter Madrid kaj Berlin au Bomo kaj Varsovio. La urboj. En grandaj havenoj kieł Calcutta, Bombay, Madras, ekzistas kelkaj stratoj similantaj je Usono, eć pli ol Europo. Tie laboras oficistoj en altaj domegoj de komercaj firmoj au Sipaj kompanioj. Tie vi povas okaze renkonti Europanojn, ćefe en Calcutta, sed en la resto de 1’urboj vi tutę ne yidas iujn. Ilia nombro estas tro malgranda, apenau kelkaj centoj au dekoj, dronantaj en la amasego nacia. Eć en Bombay vi povas promeni dum pluraj tagoj ne renkontante eć unu Anglon sur aliaj stratoj ol Hornby Road, kie trovigas Thomas Cook kaj bankoj. Hindaj domoj estas malaltaj kun balkonoj, terasoj, arkajoj. La butikoj estas malfermataj sur alta trotuaro kaj entenas ne nur komercon, sed eć industrion indiyiduan. Se okcidenta instruisto volus klarigi metiojn al siaj lernantoj, plej efike li tion farus, se li povus ilin promenigi tra hinda urbo kaj haltigi antau ćiu butiko. Sidante sur falditaj krurój unu tajloras, najbaro kudras śuojn, alia martelas banujon, sekvanta orumas rubandojn, k.t.p. Ofte tuta strato kunigas la specialistojn de unu fako. Tie la śtofoj. Tie la śuoj. Tie la pladoj kaj ujoj el flava bronzo. Ne gajnas multon tiuj metiistoj. Unu rupio Sajnas ordinara profito unutaga, apenau kvarono de usona dolaro. Iliaj helpantoj, apude sidantaj, gajnas duonon. En Bombay kaj Ahmadabad laboristoj en fabrikoj ricevas simile. En urbo kun pluraj centmiloj da logantoj ne ekzistas krom registaraj oficistoj, pli ol unu au du mil homoj kun salajro de kvindek dolaroj monate, ebliganta minimumon de komforto. La naudeknau procentoj estas malrićaj, ofte mizeraj'. La oilagoj. En yilagoj estas eć pli mizere. Tie homoj tenas sian yentron per manoj pro malsato. La registaro dispruntis la teron al heredaj taks-kolektantoj. Tiuj zamindar devas doni ćiujare postulitan sumon al la śtato kaj sin repagigi de la yilaganoj. Tiuj pagas inter unu triono kaj duono de sia rikolto por havi la rajton labori sur tero. Kelkaj aćetis kampojn kaj devas pagi pezan hipotekon. Aliaj ne havas eć ion kaj laboras por najbaro por apenau dekono da dolaro tage. Regas nekredebla mizero tie. Ćiuj hindaj yilagoj aspektas simile : Dometoj kun muroj el koto sęka, tegmentoj el ligitaj kanoj au palmfolioj, plankoj el premita tero, generale miksajo el bova sterko, sablo kaj iom da kalko. Tiu cemento havigas tre glatan kaj dauran plankon, eć sanigan kontrau mikroboj pro saloj amoniakaj. Interne la dometoj estas tre puraj. Ciu virino uzas konstantę balailon por la unika ćambro kaj vi ne rajtas enveni kun śuoj. Tutę prave. Neniuj mebloj. Nur kelkaj bronzaj ujoj, brile flavaj. La granda minaco al la vilago estas la alkoholbutiko, monopola organizajo de la śtato por vendi sukon el palmoj. Mankas plej ofte lernejo, kiu kostus, sed ne mankas tiu yeneniga monsućejo, profita por la budgeto, sed kontraua je ambati religioj de la lando, Hinduismo kaj Islamo. La nacia senio. Tiu popolo amema kaj tre sentema unuanime deziras liberecon por śangi la organizon. Pri tio ekzistas nek du opinioj, nek manko de opinio. Ćie la homoj, intelektuloj, advokatoj, komercistoj, profesoroj, kuracistoj, butikistoj, laboristoj, yilaganoj, kamparanoj de ćiuj klasoj kaj de ambau religioj diras al vi la samon. Ili plendas, ke ilian monon oni prenas por pagi fremdan armeon kaj altegajn salajrojn al fremdaj oficistoj, kiuj administras la landon en la intereso de fremda komerco, kaj ne por savi la popolon el mizero. Tiel iii ćiuj diras. La terno okupas ćies pensojn kaj tiuj alvenas en interparolo. En humilaj yilagaj dometoj, en óia butiko, en ćia oficejo, en ćia sałono pendas la portreto de Gandhi kaj de liaj amikoj, Nehru, patro kaj filo, Valhabai Patel, Sinjorino Naidu, k.t.p. N-ro 5. ESPERANTO >9